بسم الله
چندین روز قبل به تقاضای دوستی برای تهیه عکس به باغ آنها رفته بودم که در قسمت غربی تپه قارلی قلعه(قلعه قارزی) راه احداثی کوچکی را دیدم حس کنجکاویم تحریک شد و پیگیر داستان این راه جدیدالاحداث شدم متوجه شدم این راه جهت دسترسی آسان به باغی از میانه یک برج قدیمی و تنها آسیابی که اثبات گر وجود قنات یا رودخانه چنارسوخته میباشد گذشته است و براه امامزاده متصل شده است {این قنات یا رودخانه گویا براثر زلزله بقعر زمین رفت و دیگر دست هیچ دهقانی بدان نرسید.هر چند افسانه ها ی شفاهی میگویند براثر نفرین مرد دهقانی که در زور-zewar -جغتای از طغیان آب بستوه آمده بود توسط برق بزمین فرورفته است !زیرا بهنگام آب گرفتن آب اجازه پختن و خوردن خمیر کماجش را نداده و ایشان همانطور با عجله و لقمه لقمه خمیر را خورده بود وآخر سر هم گرسنه مانده بود !لذا با قلبی پاک و شکمی گرسنه !نفرین کرده بود :الهی برق بزندت آب که رخصت پختن نانی را بمن ندادی!خلاصه بعد از مدتی آب خروشان از غلیان می افتد پیگیر که میشوند می بینند در کنار درخت چنارسوخته زمین شکاف برداشته و آب بجانب غرب روان است .اندیشه میکنند و تورهای مخصوص حمل کاه را پر از کاه کرده و جلو آب را بند میاورند ولی این سد کاهی! چند روزی بیش دوام نیاورده و آب رفته از جوی به جوی قدیم باز نمیگردد تا آدمیان مواظب زبان و دعا و نفرین خویش بهنگام عصبانیت باشند! .حال منظور از این برق در آنزمان چه بوده خدا میداندشاید هم همین رعد وبرق آسمانی امروزی بوده یا همان شهابسنگی که دایی ناصرها(دایناسورها)! را مقطوع نسل ساخته بوده دوباره برگشته واین رودخانه را منحرف ساخته بود بنده سالها پیش در راستای ابهام زدایی از این افسانه با تفحصی که بالاسر چنارسوخته بر روی لایه های رسوبی صخره شرقی کنارکال درپایین دست دو راهی کلاته مندوه انجام دادم متوجه شدم که در ازمنه ماضی زلزله مهیبی حال براثر زمین لرزه یا برخوردشهاب یا رعد وبرق !باعث گسل در این صخره رسوبی شده که متاسفانه گسل جنوبی(بالایی) به پایین خزیده و گسل پایینی(شمالی) به بالاآمده در نتیجه باعث تغییر مسیر قنات یا رودخانه چنارسوخته شده است تا مدرکی باشد بر صحت وجود رودخانه یا قنات چنار سوخته در دوران کهن ! }
القصه :باتوجه به استفاده از آجر و اسلوب معماری این آسیاب که در بین دوجین آسیاب آبی قدیمی شهر جغتای کم نظیر است حدس بنده براین است که یادگاردوره ساسانیان باشد لذا برای کشف صحت موضوع نیازبه بررسی بیشتر موضوع توسط کارشناسان میراث فرهنگی دارد البته اگر میراث فرهنگی جغتای پول و پله ای برای استخدام کارشناس و تجهیزات داشته باشد!! } .
وقتی چشمم به پایین دست آسیا خورد !چاهکی نمایان بود بپایین آمدم و متوجه خاکها و سنگهایی شدم که بتازگی و چند ماهیست شاید نباشد از دل زمین بیرون آورده شده بودند . باکمک دوربین موبایل درون چاهک را ملاحظه کردم و متوجه دو نقب شدم با کمک دوستم وارد چاهک شدم سارقان ابتدا به اندازه دو متر زمین را کنده بودند و دربند محراب واره ای را خالی از خاک کرده بودند و سپس نقبی بسمت جنوب حفر کرده بودند پس از دو متر حفاری متوجه اشتباه خود در خواندن نقشه گنج ! شده بود و با اصلاح مسیر بسمت شمال 5 متری نقب را ادامه داده بودند در بسترغار حفر شده بجز سنگها دو تکه کوچک از خمره بزرگی برجای مانده بود که در تصویر مابین دو سنگ کوچک میتوانید قسمتی از آن را ببینید .حال سئوالی که در ذهن من بجای ماند این است اگر در دهه شصت قبرستانهای قدیمی مورد دستبرد قرار میگرفت و در دهه هفتاد مسجد قارزی و امام زاده مورد دستبرد قرار گرفت در جغتای متولی حفاظت از اثار باستانی نبود .همینک که شبحی ! از اداره میراث فرهنگی در جغتای مستقر است چرا زحمت نیاکان و گنجینه امروزیان توسط سارقان به یغما میرود لا اقل خود میراث با استخدام چند کارگرساده ! این مکانها را بکاود و آثار بدست آمده را با شناسنامه به دلالان وطنی یا بین المللی بفروشد !یا به موزه های بین المللی اجاره دهد تا پس از پول دار شدن !مکانی بسازد و آنها را به معرض نمایش بگذارد ! تا ما اگر نتوانستیم آثار نیاکان را در موزه لو ور پاریس و.........ببینیم آنها را در گوشه ای از شهر خودمان پس از 120 سال دگر ! ببینم و بهوش اجدادمان بارک الله بگوییم !و بسستی مسئولان قرن 14 شمسی میراث فرهنگی ایران و جغتای جمله ای مگوییم !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
نظرات شما عزیزان:
|